Yakıttan elde edilen enerjiyi mekanik enerjiye çeviren makineye motor denir. Motorlar kullandıkları yakıt türüne göre benzin ve dizel olarak ayırılır.
Dizel Motor
Enjektörler, enjeksiyon pompasından gelen mazotu silindirlerdeki sıkıştırılmış havanın içine püskürterek yanmayı sağlar. Enjeksiyon pompası, besleme pompası ile depodan gelen yakıtı basınçlı olarak enjektörlere yollar.
Dizel motorun çalışmama nedenleri; hava yapmış olması, yakıtın bitmesi, boru veya rekorların gevşemesi, yakıt borularının sökülmesi, filtrenin sökülüp temizlenmesi veya değişmesini sayabiliriz. Eğer, egzozdan siyah duman çıkıyorsa yakıt pompasına, enjektöre ve hava filtresine bakılmalıdır. Ayrıca dizel motorlarda marşa basıldığında marş motoru dönüyor ancak motor çalışmıyorsa yakıt filtresi de tıkalı olabilir.
Benzinli Motor
Emme supapları açılır, yakıt-hava karışımı supaplardan içeri girer ve pistonlar aşağı inerek karışım yanma odasına alınır.
Benzinli bir motorda normal yanma olmamasının nedenleri; bujilerin normal ateşleme yapmaması, platin ayarının bozuk olması veya bujilerin kurum balamasıdır. Bujiler ayarsız ve aşınmış ise motor çekişten düşer, eğer ayarları yanlış yapılmışsa egzozdan siyah duman atar. Hava filtresi, karbüratöre giren havayı süzmesi ve ve sessiz emiş sağlamak içindir. Hava filtresinin zamanında değişimi önemlidir. Silindir içindeki yanmış gazlar egzoz manifoldu ile dışarı atılır. Egzozundan fazla ses çıkıyorsa susturucu patlak olabilir. Yakıtın içinde kirler varsa motor tekleyerek çalışır.
Motor Yağı Kontrolü
Yağ kontrolunda araç stop edilir 4-5 dakika beklenir. Yağ ölçümü sırasında araç düz durumda ve yağ seviyesi yağ çubuğunun iki çizgisi arasında olmalıdır. Yağ seviyesi normalin çok altında iken motor çalıştırılırsa motor ısınır ve yanar. Motor yağı ve yağ filtresi zamanında değiştirilmelidir.
Motorun Yağ Eksiltmesi
Karter contasının yırtılması veya delinmesi, segman veya silindirlerin aşınması, tapadan yağ sızdırmasını sayabiliriz.
Önemli: Yağ yakan motor egzozdan mavi duman atar. Marşa basıldığında yağ lambasının sönmesini beklemek gerekir. Motor çalışırken yağ göstergesinde yükselme görülürse motor hemen stop edilmelidir.
Motorun Hararet Yapması
Radyatör petekleri tıkalı veya radyatörde su azalması, vantilatör kayışının gevşek veya kopması, termostat arızası, motor yağının azalması, soğutma suyu kanallarının tıkanması, uygun vites ve hızda gidilmemesi, otomatik fan arızasını sayabiliriz.
Önemli: Soğutma sisteminde su azalıyorsa; silindir kapak contası arızalı, radyatör delik, radyatör kapağı bozuk, radyatör hortum ve kelepçeleri arızalı veya delik, kalorifer hortumları delik veya termostat arızalı olabilir.
